Είναι δύσκολο να αντιληφθώ γιατί γίνεται αυτή η συνάντηση, εφόσον έχω την αίσθηση ότι ζούμε σε μία ιδανική πόλη, που προσφέρει τα πάντα. Καταρχήν η Θεσσαλονίκη είναι η μόνη ανεξίθρησκη ελληνική πόλη, που συνεχίζει να έχει για σήμα κατατεθέν της μία τουρκική φυλακή, το Λευκό Πύργο, το λεγόμενο παλιότερα και Πύργο του Αίματος ή Κανλί Κουλέ. Διότι, όπως είναι γνωστό, αποκεφάλιζαν σε αυτόν κάποτε τους θανατοποινίτες και τα κεφάλια τους κυλούσαν ψηλοκρεμαστά από τις επάλξεις ως τρίποντα σε ειδικά καλάθια, ενώ το εξωτερικό τείχος του πύργου βαφόταν από το αίμα κόκκινο κι αυτό ήταν μέρος της τρυφερής ατραξιόν.
ΕΙΝΑΙ τώρα η μόνη πόλη που προσφέρει καθημερινές δυνατότητες εκγύμνασης στους κατοίκους της, αφού, για να περάσεις ένα πεζοδρόμιο, πρέπει συνήθως να υπερβαίνεις τα τραπεζάκια που καταλαμβάνουν το χώρο με άλμα εις ύψος ή με άλμα επί κοντώ ή επί κοντάρ, όπως το λένε μερικοί. Γι’ αυτό εξάλλου οι Θεσσαλονικείς έχουν πολύ ισχυρούς τρικέφαλους στα πόδια και δήμαρχο εξαιρετικό δρομέα.
ΕΙΝΑΙ η μόνη πόλη που έχει τεράστια παραλία και λιμάνι χωρίς ακτοπλοϊκές συνδέσεις κι όπου ευτυχώς δεν υπάρχει βάρκα ή ιστιοπλοϊκό ποτέ ούτε για δείγμα. Κι αυτό, για να μην ενοχλούνται τα βοθρολύματα που κάνουν αμέριμνα κρόουλ ή ύπτιο και πλημμυρίζουν με μεθυστικές ευωδίες τους περιπατητές και όλα τα ακριβά διαμερίσματα της προκυμαίας, προσδίδοντάς τους έτσι μεγαλύτερη αντικειμενική αξία.
ΕΙΝΑΙ η μόνη πόλη χωρίς ποδήλατα, αλλά που έχει φτιάξει ποδηλατόδρομους χωρίς καμία μελέτη, ώστε από αυτούς να περνά αριστοκρατικά κάποιος με ορθοπεταλιά ανά εξάωρο, αλλά και να ζορίζονται και να τιμωρούνται επαρκώς αυτοί που οδηγούν αυτοκίνητα και δικαίως ως μη-οικολόγοι.
ΕΙΝΑΙ η μόνη πόλη που δεν ανέχεται την ανισότητα, γι’ αυτό δεν έχει ούτε έναν ανισόπεδο κόμβο.
Η ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ έχει την ωραιότερη πλατεία της Ευρώπης, ωραιότερη ακόμη και από εκείνη της Σιένας. Ο Εμπράρ κάποτε τη σχεδίασε, ώστε από τη θάλασσα να βλέπεις την Πάνω Πόλη και από την Άνω Πόλη την παραλία, αλλά, επειδή εμείς ήμαστε ευφυέστεροι του Εμπράρ, καρφώσαμε ένα τεράστιο ρολόι στην Αριστοτέλους, φοίνικες ως πάνω στην Εγνατία και έτσι δεν μπορεί να δει κανείς τίποτα ούτε από κάτω προς τα πάνω ούτε αντίστροφα. Απολαμβάνει μόνο τους φοίνικες ή βλέπει τους ξύλινους δείκτες του ρολογιού, για να δει πώς περνά η ώρα.
ΕΙΜΑΣΤΕ η μόνη απολύτως ασφαλής πόλη εν Ελλάδι με τόσα στρατόπεδα εντός του πολεοδομικού συγκροτήματος, που μας φυλάνε άγρυπνα από μία νέα τυχόν πολιορκία των Νορμανδών, των Σαρακηνών, των Βησιγότθων ή ακόμη και των Αβάρων.
ΑΠΟΤΕΛΟΥΜΕ μία φωτεινή εξαίρεση, αφού το μεγάλο μας τηλεοπτικό κανάλι, η ΕΡΤ3, είναι τα τελευταία χρόνια χαρωπά υποταγμένο στην κεντρική ΕΡΤ και λειτουργεί ακόμη κατά μεγάλο μέρος μέσα σε τροχόσπιτα. Αυτό δείχνει την ταξιδιωτική διάθεση των Θεσσαλονικέων, τις διαρκείς τηλεοπτικές αναζητήσεις και τους ανοιχτούς μας ορίζοντες.
ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΣ έχει το μεγαλείο να είναι κλεισμένο ακαδημαϊκώς σχολαστικά στον εαυτό του και να μην έχει σχέση ή συνομιλία με τη χυδαία όντως πόλη, ενώ η Φιλοσοφική ουδέποτε έχει καλέσει εμένα ή άλλον θεσσαλονικέα συγγραφέα να μιλήσει στους φοιτητές, και ορθώς για να μη διαταραχθούν οι εμβριθείς έρευνες που γίνονται για τον Σικελιανό και η σχολαστική νεκροτομή του Ζαχαρία Παπαντωνίου.
ΠΑΡΟΤΙ πέριξ της πόλεως υπάρχουν άπειροι χώροι, για να μεταφερθεί η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης, εμείς την κρατούμε με ζηλοτυπία εντός, διότι, αν γινόταν ο σχετικός χώρος μητροπολιτικό πάρκο, θα τον γέμιζαν κι αυτόν με πυκνά αναψυκτήρια και τόσα τραπεζάκια, ώστε κι εκεί να εκπαιδευόμασταν στο άλμα μετ’ εμποδίων και με αθλητικό πρότυπο την Ολυμπιονίκη στα εμπόδια Βούλα Πατουλίδου.
ΥΠΟΘΑΛΑΣΣΙΑ ή νέος περιφερειακός ευτυχώς δεν πρόκειται να γίνουν, διότι στην αντίθετη περίπτωση θα αμφισβητούταν η πολύτιμη παράδοση της πόλεως, που θέλει να τα κάνουμε όλα μόνο ως την πρώτη φάση τους, όπως παλιότερα το μετρό, που κάλυψε επί χρόνια και μόνο ως τρύπα τη διαδρομή Καμάρα-Παλαί ντε Σπορ, Παλαί ντε Σπορ-Καμάρα.
ΕΙΜΑΣΤΕ περήφανοι που είχαμε μιαν ωραιότατη λίμνη, την Κορώνεια, και κατορθώσαμε να την αποξηράνουμε, όπως έγινε παλιότερα με τη λίμνη των Γιαννιτσών και με τα μυστικά του Βάλτου, εξοντώνοντας ταυτόχρονα περί τις 25.000 σπάνια πουλιά, που κουτσουλούσανε αγενώς και αδυσώπητα όλα τα πέριξ.
ΚΑΤΟΡΘΩΣΑΜΕ να αναπαλαιώσουμε τη Βίλα Μπιάνκα και μερικά ακόμη, ελάχιστα, παλιά, υπέροχα κτίσματα, ώστε να φαίνεται ακόμη πιο ανάγλυφη η ασχήμια των χιλιάδων υπολοίπων πολυκατοικιών.
ΚΑΙ ΕΧΟΥΜΕ το μοναδικό ιστορικό προνόμιο του τέλειου εγκλήματος. Δηλαδή να έχουν γίνει εδώ μερικές από τις διασημότερες δολοφονίες, όπως του βασιλιά Γεωργίου του Α’, του Γιάννη Ζεύγου, του Τζορτζ Πολκ και του Γρηγόρη Λαμπράκη, και να μην έχουν διαλευκανθεί ποτέ επαρκώς -ενώ είχαμε κι έναν δράκο, εκείνον του Σέιχ Σου, που ποτέ δεν συνελήφθη, ενώ στη θέση του εκτελέστηκε ο Αριστείδης Παγκρατίδης.
ΚΑΙ ΕΙΜΑΣΤΕ η μόνη πόλη στην οποία τα κόμματα της αντιπολίτευσης συνεργάζονται τόσο ορμονικά, αρμονικά και δυναμικά, ώστε καταφέρνουν επί 20 συναπτά έτη να βγαίνει οπωσδήποτε δήμαρχος από την αντίπαλη παράταξη.
Η ΣΑΛΟΝΙΚΗ έχει για πρώτο συνθετικό τη λέξη «σαλός». Σαλο-νίκη. Η νίκη του σαλού.
ΟΠΟΤΕ ΚΙ ΕΓΩ σε αυτή τη Σαλονίκη θέλω κι επιμένω να ζω, διότι έχω αναπτύξει κάποιου είδους μπαγιάτικη και βαθιά μαζοχιστική διαστροφή. Κι όποιοι θέλουν να αλλάξουν την πόλη να τους φάει ο μαύρος λύκος.
*Είναι η ομιλία του Γιώργου Σκαμπαρδώνη στην πρόσφατη εκδήλωση που οργάνωσε η Πολιτιστική Εταιρία Επιχειρηματιών Βόρειας Ελλάδας στο Βασιλικό Θέατρο με θέμα "Σε ποια πόλη θέλουμε να ζούμε;"